Wat spoken stadse egels uit?
Deel 2: Resultaten van een uniek zenderonderzoek naar egels in Nederland
Waar hebben egels hun leefgebied? Waar zoeken zij hun voedsel? En welke route leggen zij daarbij af? Egelwerkgroep Nederland en Silvavir ecologisch advies zochten dit uit en volgden in juni en augustus 2020 een aantal gezenderde stadse egels in hun dagelijkse doen en laten. Het onderzoek heeft nieuw inzicht gegeven in het leven van onze egels.

De egels werden uitgerust met GPS-zenders.
Het zenderonderzoek vond plaats in Zoetermeer en Steenwijk.
Voor het onderzoek in Zoetermeer zijn egels uit de egelopvang gezenderd en in Steenwijk zijn egels uit het wild gevangen en gezenderd.
Zie ook onze andere storymap met meer info over de opzet van ons onderzoek.
Met handantennes werden de egels gevolgd.
Er werd onder andere bekeken hoe de egels gebruik maakten van groene verbindingen, welke afstanden daarbij afgelegd werden en hoe snel de egels in Zoetermeer hun eigen leefgebied vonden.
Zo is van een egel uit Zoetermeer te zien hoe hij eerst een tijdje rondhing in de buurt van de plek waar hij is uitgezet...
... om vervolgens door een park zijn weg te vinden naar een nieuwe verblijfplaats op een golfbaan.
Een andere egel uit Zoetermeer maakte zijn reis nog wat spannender...
Hij is uitgezet ten zuiden een drukke ringweg...
...maar besloot deze te kruisen om zich te vestigen in de noordelijk gelegen wijk.
Waarschijnlijk heeft hij handig gebruik gemaakt van de fietstunnel langs de rotonde.
In Steenwijk hadden de egels al een eigen leefgebied.
Hier zagen we dat leefgebieden van egels elkaar kunnen overlappen.
Egels blijken dus niet territoriaal te zijn.
Infrastructuur en water kunnen harde barrières vormen voor egels.
Dit bleek ook uit de data van de egels.
Bij een egel uit Zoetermeer is goed te zien dat grote wegen als de Afrikaweg en de A12, net als water de grens van een leefgebied betekenen.
Steenwijk heeft minder drukke wegen. Daarentegen loopt er een spoor dwars door de plaats. Men zou verwachten dat dit ook een harde grens zou zijn...
Het struweel langs de spoorlijn.
Toch blijkt dit niet het geval. Eén van de egels heeft dagelijks aan de andere kant van het spoor een ommetje gemaakt. Het struweel langs het spoorlijn bleek een favoriete verblijfplaats voor deze egel.
Een verblijfplaats van een egel.
Egels houden van beschutting en verblijven het liefst in groene gebieden.
Hier is bijvoorbeeld mooi te zien dat twee egels erg gesteld zijn op het parkachtig landschap.
Ook in Zoetermeer laten de egels een duidelijke voorkeur zien voor de groene terreinen binnen de gemeente.
Ook zien we dat egels graag aaneengesloten groene aderen van de stad gebruiken om hun weg te vinden.
Deze egel is uitgezet aan de rand van een veld en heeft vervolgens dagen rondgehangen in het struweel langs de randen zonder vaak de dekking te hebben verlaten.
Egelvriendelijk inrichten van de stad
Hoe meer groene verbindingen binnen een stad worden aangelegd, hoe beter een egel zich door het gebied kan verplaatsen.
Doordat egels grote afstanden afleggen per nacht en bijna niet kunnen ontkomen aan barrières, lopen zij een groot risico.
Het plaatsen van faunaduikers of het ‘aankleden’ van taluds met struweel zouden het risico op aanrijdingen aanzienlijk kunnen verminderen en tegelijkertijd gebieden met elkaar kunnen verbinden.
Ook de burger kan een steentje bijdragen door bijvoorbeeld tuinen te vergroenen en openingen (egelsnelwegen) in schuttingen te maken.
Dit project is een initiatief van:
Voor meer achtergrondinfo over het project zie: silvavir.com/project/zenderonderzoek-egels/ Voor onze Storymap deel 1 over de opzet van het onderzoek zie: h ttps://arcg.is/05L5Kf