's-Gravenhage

Of in de volksmond "Den Haag"

Den Haag, de gemeente

Informatie over den haag en de algemene gegevens

'S-Gravenhage, beter bekend als Den Haag, is de hoofdstad van de provincie Zuid-Holland en de op twee na grootste gemeente van Nederland (wikipedia bron). Beleef in Den Haag een combinatie tussen het culturele aanbod, culinair genieten en de natuur (denhaag.com/nl). In 2021 had het bijna 550,000 bewoners (denhaag.nl/en.htm).

Cirkeldiagram met de verdeling van gezinssamenstelling in Den Haag, 2020,

Cirkeldiagram met de leeftijdsverdeling van de bevolking in Den Haag, 2020.

Wat is leefbaarheid?

Leefbaarheid is een subjectieve ervaring die voor iedereen verschilt. Toch probeert men aan de hand van indicatoren te meten wat de leefbaarheid van een wijk of buurt is. Doordat het zo subjectief is kunnen er meningsverschillen over de indicatoren ontstaan, neem als voorbeeld de Leefbaarometer en de kritiek op de indicatoren. (verwijzing artikel?)

Tijdens deze analyse is de leefbaarheid onderzoek aan de hand van de gekozen indicatoren die de onderzoekers ervaren als voor belang voor de leefbaarheid. De definitie van leefbaarheid waarmee wordt gewerkt, bestaat uit de sociaal-economische kenmerken van leefbaarheid op sociaal, fysiek en economisch gebied. Onder fysiek worden bebouwing, voorzieningen, verkeer en bebouwingsdichtheid verstaan. Onder economisch worden bedrijvigheid, werkgelegenheid en inkomen verstaan en onder sociaal worden contacten, betrokkenheid en veiligheidsbeleving verstaan. Vanuit deze aspecten zijn de volgende variabele gekozen: demografische druk, voorzieningen, migratiepatronen in Den Haag, ..... Deze variabele worden verder toegelicht in de analyse.


Den Haag op wijkniveau

Vanuit de verzamelde gegevens zijn 6 uitschieters geselecteerd en 3 "gemiddelde" wijken waar verder op ingezoomd gaat worden. De 3 wijken met de hoogste uitschieter zijn Archipelbuurt, Kijkduin en Ockenburgh en Vogelwijk. De 3 wijken die ver onder het gemiddelde lagen zijn Transvaalkwartier, Schildersbuurt en Moerwijk. De wijken die het gemiddelde representeren zijn Wateringse Veld, Scheveningen en Zeeheldenkwartier. Er waren meerdere wijken die ongeveer even veel verschillen hadden tussen de uitschieters, maar er is bewust voor deze 9 wijken gekozen. Er is gekeken naar de afstand waarop de opvallende wijken zich van elkaar bevinden, en gebaseerd daarop zijn er wijken uitgekozen die niet naast elkaar liggen. De reden hiervoor is, dat we niet de leefbaarheid van een klein gedeelte van Den Haag willen analyseren, maar van Den Haag in zijn geheel. Door de opstelling van de wijken op deze manier vorm te geven, wordt er gehoopt dat er een wijd genoeg reikwijdte ontstaat, waarmee er een beter beeld wordt gegeven wat er in welk deelgebied van Den Haag wellicht ontbreekt voor een hoge leefbaarheid, of wat er in een deelgebied juist goed gaat, waardoor de leefbaarheid hoog is.

In onderstaande kaart zijn de absolute bevolkingsaantallen per wijk weergegeven. De grootte van de cirkels staan voor de grootte van het aantal inwoners per wijk. Wanneer men een blik werpt op deze kaart, zal men gelijk opmerken dat de bevolkingsspreiding niet evenwichtig is verdeeld. In een aantal wijken wonen relatief veel minder inwoners dan het aantal inwoners in de wijken rondom. Voor nu zoomen we in op de wijk genaamd Kijkduin en Ockenburgh, wat zich links op de kaart aangrenzend aan zee bevindt. Kijkduin en Ockenburgh is een woonwijk grenzend aan de kust met groengebieden. Kuikduin is een relatief rustige, ruim opgezette familiebadplaats, met voornamelijk ruime eensgezins- en twee-onder-een-kap woningen. Bewoners van de wijk zijn voor hun dagelijkse boodschappen aangewezen op de aangrenzende wijken en de boulevard richt zich voornamelijk op toeristen en dagjesmensen. Het tegenovergestelde is Schilderswijk met een dichtbebouwd en levendig karakter, met veel voorzieningen zoals winkels, theehuizen en buurthuizen. Men kan er zowel appartementen vinden als eengezinswoningen, en de wijk ligt dichtbij de binnenstad en de Haagse markt. Deze wijk wordt weerspiegelt met de één na grootste cirkel in het midden van de kaart.

In de bovenstaande kaart zijn de absolute bevolkingsaantallen in per wijk weergegeven, 2020.

Demografische druk op wijkniveau 2020

In bovenstaande visualisatie worden de 9 onderzochte wijken van hoog naar laag gesorteerd op demografische druk, 2020.

Demografische druk is de som van het aantal personen van 0 tot 20 jaar en 65 jaar of ouder in verhouding tot de personen van 20 tot 65 jaar. Dit cijfer geeft inzicht in de verhouding van het niet-werkende deel van de bevolking tot het werkende deel van de bevolking. (https://www.cbs.nl/nl-nl/onze-diensten/methoden/begrippen/demografische-druk)

Vanuit de literatuur blijkt te verwachten dat er bij een hoge grijze druk weinig voorzieningen zijn. Vergrijzing is het toename aantal ouderen op de bevolking. bron: https://www.encyclo.nl/begrip/vergrijzing. Dit is terug te zien bij de wijken Kijkduin en Ockenburgh en Moerwijk. Zoals eerder vermeld, bij de kaart met absolute inwonersaantallen per wijk, zijn de voorzieningen bij Kijkduin en Ockenburgh voornamelijk gericht op toeristen, en niet op de inwoners van de wijk. De inwoners moeten voor hun boodschappen naar aangrenzende wijken. Hieruit blijkt dat de winkelvoorzieningen voor levensbehoeften in Kijkduin en Ockenburgh niet optimaal is. In Moerwijk zijn verschillende winkelgebieden binnen handbereik voor de bewoners voor de dagelijkse boodschappen. Beide wijken bevinden zich vlakbij groene voorzieningen voor recreatie.

Om een poging te doen om de verschillen tussen demografische druk te verklaren binnen de Kijkduin en Ockenburgh en Moerwijk, gaan we dieper op deze wijken in. De demografische druk in Kijkduin en Ockenburgh bestaat uit 35,40% uit grijze druk en 36,90% uit groene druk. De demografische druk in Moerwijk bestaat uit 2% grijze druk en 5,70% groene druk. Er kan dus aangenomen worden dat er meer ouderen en kinderen in Kijkenduin en Ockenburg wonen, dan in Moerwijk. Wanneer er verder wordt ingezoomd op deze twee wijken, wordt er ontdekt dat de inkomensverdeling bij Kijkduin en Ockenburgh relatief evenwichtig verdeeld is over de hoge, midden en lage inkomens, terwijl het percentage laag inkomen er bij Moerwijk uitschiet, met maar liefst 70% ten opzichte van 24% midden inkomen en 6% hoog inkomen.

Cirkeldiagram met de gezinssamenstelling van Kijkenduin en Ockenburgh en Moerwijk.

In de bovenstaande slide tussen de cirkeldiagrammen van beide wijken valt te zien wat het percentage is van de gezinssamenstelling. Wat opvallend is, is dat de gezinssamenstellingen in Moerwijk een relatief groot gedeelte bestaat uit eenpersoonshuishoudens, terwijl Kijkduin grotendeels bestaat uit samenwonend met en zonder kinderen. Dit komt overeen met de verwachtingen vanuit de literatuur. Moerwijk bestaat immers uit een mix van kleinere flatwoningen en typisch Haagse portiekwoningen, terwijl Kijkduin en Ockenburgh bestaat uit ruimere woningen gericht op grotere gezinssamenstellingen. (bron toevoegen wonen in den haag).

Migr

Migratiesaldo op wijkniveau 2020

In deze kaart hebben we het migratiesaldo (het verschil tussen het aantal nieuwe inwoners en mensen die vertrekken) afgebeeld als een percentage van het aantal inwoners. Hierdoor is het goed onderling te vergelijken.

Wat het meest opvalt is de wijk Kijkduin en Ockenburgh. Deze wijk heeft een saldo van 11,7 hoewel de rest van de geselecteerde wijken tussen de 2.7 en  -2.67 zitten. Dit geeft echter niet aan dat de wijk opeens razend populair is, want er blijkt nieuwbouw bezig te zijn daar.  https://indebuurt.nl/denhaag/<wbr></wbr>wonen/nieuwbouw/er-komen-meer-<wbr></wbr>dan-900-nieuwe-woningen-komen-<wbr></wbr>er-op-en-rondom-kijkduin~<wbr></wbr>158379/ 

Een conclusie vanuit deze kaart is dat er 4 wijken zijn waar men liever niet wilt wonen. Bij de wijken in bruine tinten is een negatief migratiesaldo, wat betekend dat er meer mensen wegtrekken dan er bijkomen. Dit is vooral in de huidige tijden van woningcrisis opmerkelijk. Er is een hoge vraag naar woningen, dus niet logisch om leegstand te hebben. Toch zijn er in de meest slecht scorende wijk hier; Moerwijk, 574 mensen minder gaan wonen. De woningen van deze mensen zijn dus vrij en zonder nieuwe geïnteresseerden.

De andere drie wijken met een negatief saldo zijn, oplopend weinig naar veel minder bewoners, Transvaalkwartier, Archipelbuurt en Schildersbuurt.

Bij de overige wijken is er bij drie wijken een kleine toename in bewoners en bij Wateringse Veld is er nog wel een in vergelijking grotere groep bijgekomen. Daar is het migratiesaldo in vergelijking met het aantal inwoners 2,7%, met het absolute aantal van 605 bewoners meer.

Cirkeldiagram met de verdeling van gezinssamenstelling in Den Haag, 2020,

Cirkeldiagram met de leeftijdsverdeling van de bevolking in Den Haag, 2020.

In bovenstaande visualisatie worden de 9 onderzochte wijken van hoog naar laag gesorteerd op demografische druk, 2020.

Cirkeldiagram met de gezinssamenstelling van Kijkenduin en Ockenburgh en Moerwijk.