Klimaat in de VS
Hoe verklaar je de grote verschillen binnen één land?
Verschillende klimaten
Klimaat in de VS (De Geo LRN-line - EMK, Deventer)
In een groot land als de VS zijn er enorme verschillen in het klimaat. Hoe verklaar je die verschillen? En welke landschappen komen er voor?
Welk klimaat ergens heerst is te zien aan de temperatuur en de neerslag. Verschillen in temperatuur en neerslag kan je toewijzen aan 3 factoren:
- Breedteligging
- Wind
- Reliëf
Doordat er binnen de VS verschillen zitten in de breedteligging, de wind en het reliëf, zijn er ook verschillende klimaten. In de VS zijn er 7 klimaten.
Breedteligging
Eén factor is de breedteligging: in het noorden is het kouder dan in het zuiden.
Temperatuur in januari
De kaart laat zien dat het in Minneapolis in januari –11 °C is. Dat is de gemiddelde temperatuur van dag en nacht (24 uur). Het verschil met Miami in het zuiden is groot. Daar is het in januari gemiddeld 20 °C.
Puur uitgaande van de breedteligging zouden de steden New York en Barcelona hetzelfde klimaat moeten hebben.
Maar dit is niet het geval, zoals je kan zien in de klimaatdiagrammen (let vooral op het verschil in temperatuur in de winter). Er zijn dus meer factoren die meespelen.
Klik op een klimaatdiagram om deze groter weer te geven.
Het puntje van Florida (bij Miami) ligt erg zuidelijk, bijna in de tropische zone. Daarom heeft het een savanneklimaat, met warme, droge winters.
Wind
De breedteligging is dus niet de enige factor die het klimaat van een plek bepaalt. Ook de wind heeft invloed op het klimaat.
Het maakt uit of de wind vanuit zee komt of over land.
Wind van zee → land = aanlandige wind
Dit is het geval langs de westkust, daar komt de wind vanaf de Grote Oceaan (Pacific). De temperatuur van het zeewater heeft bij een aanlandige wind een matigende invloed op de temperatuur van het land. Op de kaart zie je de temperatuur van het zeewater in januari/juli.
Samen met de breedtegraad zorgt de wind in het noorden, bij Seattle, voor een (gematigd) zeeklimaat: koele zomer, zachte winter.
In het zuiden (bij California) zorgt dit voor het Middellandse Zeeklimaat.
Voor de kust ligt bij California in de zomer een hogedrukgebied: droog en zonnig weer. In de winter ligt het zuidelijker. Er waait dan een aanlandige wind: koel en neerslag.
Hogedrukgebieden rondom de VS in de zomer (A) en de winter (B).
Wind van zee → land = aanlandige wind
In het zuidoosten zorgt de aanlandige wind voor warme, vochtige zeelucht. Op de kaart (rechts) zie je de temperatuur van het zeewater in januari/juli.
In de zomer ligt er een hogedrukgebied voor de kust van Florida. De lucht stroomt weg via de Golf van Mexico. Het gevolg is een warm en vochtig zeeklimaat in de zuidelijke steden zoals Atlanta en New Orleans. Het is er wel warmer en er is meer regen dan in Seattle.
In het noordoosten van de VS zorgt een aflandige wind vanuit het noorden voor ijzige kou vanuit de poolstreken.
In de zomer zijn de temperaturen juist hoog, omdat er dan een zuidelijke wind vanuit de tropen overheerst.
Dit zorgt ervoor dat er in het noordoosten een landklimaat heerst met warme zomers en koude winters.
Reliëf
Maar de breedteligging en de wind zijn niet de enige factoren, een derde klimaatfactor is het reliëf.
Op deze kaart is het hoogteverschil binnen de VS goed te zien. Er zijn grote verschillen, vooral tussen het oostelijke en het westelijke deel van het land. Wat ook opvalt: de bergen liggen in een noord-zuidligging.
Met deze tool kan je zelf een lijn trekken door de VS.
Probeer maar eens een lijn te trekken van oost naar west, ter hoogte van Denver.
Dat kan je doen door rechts in de blauwe balk op het potloodje te klikken en dan één keer aan de ene kant van het land te klikken, en dan dubbel klikken aan de andere kant van het land. Als je dan eventjes wacht krijg je het hoogteprofiel te zien.
Als je een nieuwe lijn wilt maken, klik dan opnieuw op het potloodje om de oude lijn weg te halen.
Terwijl je wacht: Wat verwacht je te zien?
Dit is het hoogteprofiel van west naar oost, door Denver. Het hoogste punt zit vlakbij die stad.
Zoals je gezien hebt liggen de grote gebergteketens in de VS in een noord-zuidrichting.
Deze bergen houden de oceaanwind uit het westen en oosten tegen. Maar de koude wind uit het noorden en de warme wind uit het zuiden worden niet tegengehouden en kunnen diep het land binnendringen.
Landinwaarts hebben de oceanen dus weinig invloed op de temperatuur, waardoor er soms grote verschillen zijn tussen de zomer- en wintertemperatuur.
Op de kaart zie je het reliëf en de gemiddelde temperatuur in °C voor januari/juli.
De ligging van de bergen heeft ook invloed op de neerslag.
Vergelijk hier maar het reliëf en de neerslag in de VS. Kan je de stuwingsregen aan de loefzijde en de regenschaduw aan de lijzijde herkennen? (legenda staat onder de kaarten)
Reliëf (links) en gemiddelde jaarlijkse neerslag (rechts)
Het Great Basin (Grote Bekken) ligt in de regenschaduw van de bergebieden als de Sierra Nevada en de Cascade Range. Het kurkdroge landschap bestaat uit kale rotsen, dorre graspollen en cactussen. Er heerst een woestijn- en steppeklimaat.
In de hooggebergtes de Sierra Nevada, de Cascade Range en de Rocky Mountains heerst natuurlijk het hooggebergteklimaat.
Alle klimaten zijn nu behandeld. Zoals je kon zien zijn er grote verschillen. Deze zijn te verklaren aan de hand van de breedteligging, de wind en het reliëf van het land.
