Antonia Santos

° Pinchote 1782 - † Socorro 1819, begraven in het Panteón de los Próceres in Socorro

Antonia Santos wordt beschouwd als één van de meest representatieve vrouwen van de Colombiaanse onafhankelijkheidsstrijd. Ze werd in 1781 geboren in Pinchote, niet ver van  Socorro , ten tijde van de Revolución de los Comuneros, in een familie die fervent voorstander was van onafhankelijkheid van Spanje. Ze stichtte en steunde de guerrilla van Coromoro en Cincelada, de eerste guerrillagroep om tijdens de reconquista tegen de koningsgezinde Spanjaarden te strijden en om de Campaña Libertadora te steunen. Naarmate de Spaanse koningsgezinde troepen oprukten, sloten steeds meer Comuneros zich bij de guerrillagroep aan. Via Hacienda El Hatillo, waar de familie van Antonia Santos woonde, onderschepten de guerrillero's de koninklijke communicatie en brachten ze de Comuneros op de hoogte. Antonia Santos werd verraden door één van haar vrienden, en vervolgens werd ze door Spaanse koningsgezinde troepen gearresteerd en op 28 juli 1819 terechtgesteld op het Plaza Principal in Socorro wegens majesteitsschennis. Extra aangemoedigd door de terechtstelling van Antonia Santos bleven de guerrillero's strijden tegen de Spaanse koningsgezinde troepen onder leiding van Lucas González. Tijdens de Batalla del Río Pienta op 4 augustus 1819 bij  Charalá  boden de guerrillero's drie dagen lang dapper weerstand en zorgden ze ervoor dat de Spaanse koningsgezinde troepen niet op tijd bij de Batalla de Boyacá zouden zijn om aldaar de Spaanse koningsgezinde troepen van José María Barreiro Manjón te versterken. De Batalla del Río Pienta heeft zo een cruciale bijdrage geleverd de overwinning van de onafhankelijkheidsstrijders tijdens de Batalla de Boyacá.

De latere presidenten Eduardo Santos en Juan Manuel Santos zijn verre familieleden van Antonia Santos.