Hoe gaan we Montfoort duurzaam verwarmen?
Transitievisie Warmte Gemeente Montfoort
Welkom
Dit is de website over de zogenoemde 'Transitievisie Warmte' van de gemeente Montfoort. Deze warmtevisie beschrijft hoe we in Montfoort tussen nu en 2050 stappen gaan zetten richting een andere, duurzame manier van verwarmen. Want: in 2050 gebruiken we géén fossiele brandstoffen (zoals aardgas) meer om energie en warmte op te wekken. Fossiele brandstoffen zijn immers schadelijk, worden steeds duurder en raken op termijn op. Dus we moeten gaan overstappen naar duurzame, toekomstbestendige alternatieven.
Over de Transitievisie Warmte
Stoppen met fossiele brandstoffen is een grote verandering, die niet van de één op andere dag geregeld is. Zo'n transitie duurt jaren. Daarom moeten alle gemeenten in Nederland nu al nadenken over hoe ze de overstap gaan organiseren, en daar waar het kan ook al echt in buurten aan de slag gaan. Daarvoor moeten zij een plan maken, oftewel: een 'Transitievisie Warmte'.
Niet iedereen is het eens over hoe we deze overstap moeten aanpakken. En een het gaat niet alleen over inwoners die op een andere manier gaan koken en hun huis verwarmen - deze overstap geldt voor alle gebouwen: van woningen tot bedrijfsgebouwen tot kerken, scholen, etc. Daarom zijn we als gemeente Montfoort met verschillende mensen en partijen in gesprek gegaan. De warmtevisie die hieruit is voortgekomen, vormt nu de basis voor uitvoeringsplannen op wijk-, buurt-, straat- en clusterniveau. Die plannen moeten nog gemaakt worden. Dat doen we samen met de bewoners en bedrijven in de buurten waar we aan de slag gaan. Omdat we niet in alle buurten tegelijk aan de slag kunnen, en (technische) inzichten nog continu veranderen, wordt de Transitievisie Warmte vanaf nu elke 5 jaar geactualiseerd.
Scroll naar beneden voor meer informatie over de belangrijkste hoofdlijnen van onze warmtevisie, welke buurten kansrijk zijn om te gaan starten en welke maatregelen u nu zelf al zou kunnen nemen om uw huis te verduurzamen.
Of klik op de hieronder door voor meer informatie over de Transitievisie Warmte zelf en hoe deze tot stand is gekomen, en vooral ook: wat het oplevert.
01 / 05
Warmtevisie op hoofdlijnen
Scroll naar beneden om de 5 hoofdlijnen van de Transitievisie Warmte te bekijken. De hoofdlijnen zijn:
- Communicatie, participatie en ontzorging
- De opgave
- Collectieve aanpak
- Kansrijke buurten
- Onderzoek
Voor deze warmtevisie is de gemeente Montfoort op drie verschillende niveaus bekeken: buurtniveau, postcode-niveau (volledige postcode) en clusterniveau (groepjes van woningen). De Transitievisie Warmte moet in principe op buurtniveau worden opgesteld, maar het is niet waarschijnlijk dat onze gemeente buurt voor buurt aardgasvrij wordt gemaakt. Een kleinschalige gebiedsgerichte aanpak per straat of zelfs per cluster is geschikter. Zo sluiten we beter aan bij de lokale situatie, zoals het soort woningen en de behoeften van inwoners en bedrijven.
Data
Om te komen tot de planning van de buurten en de beschrijving van een alternatieve warmtevoorziening per buurt, is een data-analyse uitgevoerd. Hierbij zijn technische data (bijvoorbeeld bouwjaren) gecombineerd met ruimtelijke data (bijvoorbeeld beschikbaarheid van duurzame warmtebronnen) en sociale data (bijvoorbeeld het verwachte draagvlak).
Hoofdlijn 1: Communicatie, participatie en ontzorging
We zien de warmtetransitie als een opgave van ons samen. Inwoners en ondernemers moeten daarom goed betrokken worden bij het informeren en het maken van keuzes. We willen het ook makkelijker maken voor iedereen om over te stappen naar duurzame verwarming. De eerste stap moet zijn dat we elke inwoner en ondernemer het goede antwoord kunnen geven op de vraag: Wat betekent het voor mij en wat kan ik doen?
Hoofdlijn 2: De opgave
In 2030 willen we 20% van de woningen en gebouwen in onze gemeente aardgasvrij hebben gemaakt. Dit komt neer op ongeveer 1.450 woningen. Hiermee sluiten we aan op de landelijke doelstelling. Maar: we zien dat in de meeste buurten is er momenteel onvoldoende handelingsperspectief is om de laatste stap naar aardgasvrij te maken. Dat komt o.a. door de beperkte duurzame alternatieven voor aardgas en de beperkte verkrijgbaarheid van warmtepompen op dit moment.
Daarom is onze doelstelling vertaald naar een meer realistische en haalbare ambitie voor 2030: we reduceren net zoveel aardgas als 1.450 woningen gebruiken.
Ook goed om te weten: tot 2030 gaat de gemeente géén inwoners dwingen van het gas af te gaan. Los van het feit dat de gemeente die bevoegdheid niet heeft, is het onze overtuiging dat we in een hechte gemeenschap als Montfoort met informeren, inspireren en organiseren in gezamenlijkheid verder komen.
Hoofdlijn 3: Collectieve aanpak
We ontwikkelen een collectieve (gezamenlijke) aanpak gericht op het nemen van ‘geen spijt maatregelen’, zoals isolatie en plaatsing van zonnepanelen . Dit zijn de eerste stappen naar aardgasvrij. Ook ondersteunen we de laatste stap naar aardgasvrij. Dit doen we door te informeren, te ontzorgen en met collectieve inkoopacties. Deze collectieve aanpak kan zowel op het niveau van de hele gemeente worden uitgewerkt, maar ook in kleinere gebieden (wijken en/of buurten). In gebieden waar veel dezelfde soort gebouwen staan, kunnen we specifiek voor die gebouwsoort informeren en ontzorgen.
We hebben twee typen gebieden in kaart gebracht voor een collectieve aanpak. Scroll naar beneden voor meer informatie over deze gebieden.
Collectieve aanpak type 1: bij de stap naar aardgasvrij
In gebieden met veel en gebouwen die (sindsdien worden gebouwen conform het Bouwbesluit met voldoende isolatie gebouwd, zodat ze geen aanvullende isolatie nodig hebben om met een warmtepomp verwarmd te kunnen worden), is het mogelijk om een collectieve aanpak op te zetten. Denk hierbij aan het informeren en ontzorgen bij de laatste stappen naar aardgasvrij (oranje gebieden op de kaart). Let op: de kaart toont niet alle woningen gebouwd na 1992, enkel de gebieden waar veel dezelfde woningen van na 1992 staan.
Collectieve aanpak type 2: bij isolatie
In gebieden met veel en gebouwen die is het mogelijk om een collectieve aanpak op te zetten voor het informeren en ontzorgen bij isolatie (rode gebieden op de kaart). Als er (veel) woningen staan die eigendom zijn van een woningcorporatie, kan dat helpen bij het opzetten van collectieve acties. Woningcorporaties hebben veel woningen in hun bezit, waarmee ze collectieve acties kunnen opstarten. Hierbij moet ook oog zijn voor woningen die de corporatie in het verleden heeft verkocht. Dus: woningeigenaren in een buurt met voornamelijk corporatiewoningen van dezelfde bouwperiode, zouden moeten kunnen meeliften op de collectieve aanpak van de woningcorporatie.
Hoofdlijn 4: Kansrijke buurten
We hebben gekeken in welke buurten de kansen voor het aardgasvrij maken van gebouwen het grootst zijn. Om dit te kunnen bepalen, zijn verschillende criteria gebruikt. Denk aan bouwjaren, het draagvlak en de aanwezigheid van een duurzame warmtebron.
De planning is op de kaart links afgebeeld. Een aantal buurten zijn als kansrijk uit de analyses gekomen. Daar willen we vóór 2030 aan de slag met een aanpak voor aardgasvrij-ready of aardgasvrij. In één of meerdere van deze buurten gaan we in gesprek met inwoners en ondernemers of zij met de gemeente aan de slag willen met een wijkuitvoeringsplan en zo ja, wat de invulling van het plan moet zijn. We zien kansen om te beginnen in drie buurten: Zuid-Oost Linschoten, Keizerrijk en Noord-West Hofland. Daar starten we vanaf 2024 een dialoog om te komen tot een wijkuitvoeringsplan, en gaan we met concrete buurtacties aan de slag om gebouwen aardgasvrij-ready te maken.
In andere buurten gaan we pas na 2030 in gesprek. Ook zijn er buurten die op eigen tempo aardgasvrij worden; daar is geen gezamenlijke oplossing mogelijk. Inwoners kunnen in eigen tempo de nodige isolatiemaatregelen treffen en de stap naar aardgasvrij zetten.
Hoofdlijn 5: Onderzoek
Op dit kaartje is de Warmtekoers weergegeven. Deze geeft een beeld van de meest waarschijnlijke warmteoplossingen op basis van de huidige kennis en stand van de techniek. Voor meer informatie over deze Warmtekoers, klik op onderstaande knop.
We laten onderzoek uitvoeren naar kansrijke warmtechnieken voor warmtenetten, zoals aquathermie, Warmte Koude Opslag (WKO) en geothermie. Dit zijn warmtetechnieken en -bronnen die mogelijk kansrijk zijn voor warmtenetten in onze gemeente. Ook wordt onderzoek gedaan naar de aanpak van energiearmoede . Op dit moment zijn nog geen verdere onderzoeken voorzien, maar het is goed mogelijk dat er tijdens de wijkuitvoeringsplannen of een collectieve aanpak zaken naar boven komen die we verder moeten onderzoeken.
Isoleren? Altijd doen!
Belangrijke eerste stap richting aardgasvrij(ready) is isoleren. Zeker als u een oudere woning heeft. Goede isolatie levert u direct voordeel op: een lagere energierekening, meer wooncomfort en een gezondere woning. Daarnaast zorgt goede isolatie ervoor dat uw woning op lagere temperatuur verwarmd kan worden. Dat is nodig om in de toekomst de stap richting aardgasvrij te kunnen zetten. Zelfs monumentale panden zijn te isoleren, al is dit minder eenvoudig.
Vergeet niet te ventileren
Belangrijk aandachtspunt bij isolatie is wel altijd de ventilatie: die moet goed geregeld zijn. Verse lucht moet uw huis in kunnen om zo te zorgen voor een gezond binnenklimaat en schimmel en vochtplekken te voorkomen. Isoleren bestaat dus altijd uit 3 onderdelen:
- Isoleren
- Naden en kieren dichten
- Ventileren
Lokale regelingen en subsidies
Isoleren en verduurzamen is niet gratis: het vraagt een investering. Daarbij kunt u als inwoner wél gebruikmaken van verschillende regelingen en subsidies. Ga voor meer informatie naar de website van de gemeentelijke verduurzamingsregeling: www.gvr.nl
Isolatiecheck
Benieuwd of isoleren in uw woning zin heeft en zo ja: hoe u dit het beste kunt aanpakken?
Verder verduurzamen
Naast isolatie zijn er ook andere maatregelen die direct helpen uw huis te verduurzamen. Denk aan het leggen van zonnepanelen of overstappen naar elektrisch koken. Heeft u behoefte aan advies of wilt u meer weten over deze en andere maatregelen? Dan kunt u terecht bij de website van de gemeentelijke verduurzamingsregeling www.gvr.nl of kijken op de website van Milieucentraal .
Met wie werken we samen?
De energietransitie is een grote opgave die jaren gaat duren. Gemeenten hebben hierin een regierol, maar kunnen de overstap naar aardgasvrij niet voor elkaar krijgen zonder de kennis en inzet van anderen. Goede samenwerking is daarom cruciaal. Niet voor niets hebben we de Transitievisie Warmte opgesteld samen met bewoners, woningcorporaties, bedrijven, verenigingen & dorpsraden, de netbeheerder en het waterschap. En we gaan hem ook samen uitvoeren.
Wilt u meer weten over onze samenwerkingspartners en hoe wij hen hebben betrokken bij de ontwikkeling van de Transitievisie Warmte? Klik hieronder.
