Luchtoorlog Noardeast-Fryslân

Zondag 12 mei 1940

13.00 uur noodlanding Duitse Messerschmitt Bf 109 E-3 van 6./ (J)186 op het Noorderleeg.

Dinsdag 25 juni 1940

 Onbekende militair vermoedelijk een Engelse vlieger gevonden op de kwelders van het Noorderleeg bij Hallum.

 Woensdag 26 juni 1940

 Begrafenis ongeïdentificeerde Engelse militair op de begraafplaats te Hallum in rij 32 graf

 Dinsdag 30 juli 1940

 Franse officier (vermoedelijk infanterie) aangespoeld en begraven te Holwerd.

 Donderdag 1 augustus 1940

 Onbekend Australisch militair aangespoeld en begraven in Nes (WD). 

 Donderdag 8 mei 1941

 0:13 uur Bristol Blenheim P4860 van 139 squadron neergestort op het Wad bij Wierum, de 3 bemanningsleden zijn krijgsgevangen geraakt.

 Maandag 9 juni 1941

 17:05 uur Bristol Blenheim V6428 van 18 squadron neergestort op de Noordzee bij Terschelling. Alle bemanningsleden komen om. Ian Arthur Bullivant wordt begin september gevonden op de kust bij Anjum.

 Donderdag 19 juni 1941

 2:57 uur Wellington W5665 van het Poolse 300 squadron van de RAF neergestort in de Waddenzee ten westen van de Engelsmanplaat. Winek en Cebrzynski kwamen aan wal bij Ternaard en werden krijgsgevangenen. Drie van hen kwamen om. Één man is nog vermist.

 Donderdag 11 september 1941

 Begrafenis van Ian Arthur Bullivant op de begraafplaats van Anjum.

Maandag 13 oktober 1941

0:06 uur Wellington X9822 ontploft en neergestort bij de Oude Zwemmer. De bemanning is begraven in Westergeest.

Zondag 30 november 1941

23:05 uur Wellington Z1099 neergestort in de vaargeul van de Lauwerszee. Op 3 december wordt Meagher gevonden op de Engelsmanplaat en begraven op Schiermonnikoog. De rest van de bemanning blijft vermist.  

 Maandag 15 december 1941

 Junkers Ju- 88 van 1./KG 506 L neergestort op het Noorderleeg bij een oefenvlucht voor bommenwerpen waarbij alle 4 bemanningsleden omgekomen zijn. Ze zijn oorspronkelijk begraven op de Noorderbegraafplaats van Leeuwarden en later overbracht naar Ysselsteyn.

 Zaterdag 18 april 1942

 15.40 uur Hudson V AM 878 (RR-B) van 407 squadron RCAF neergestort ten westen van de Waddeneilanden. Robert Arthur Conrad Draper en Bruce Wilbert Weaver waren lid van de bemanning van dit vliegtuig. Weaver is begraven in Franeker.

 Vrijdag 1 mei 1942

 Duitse Dornier 215 neergestort buitendijks bij Marrum. De beide bemanningsleden zijn begraven in Leeuwarden en laten herbegraven te IJsselstein.

 Zondag 7 juni 1942

 1.08 uur Short Stirling I W7471 van 7 squadron RAF neergestort bij Vaardeburen. De bemanning van 7 man heeft het vliegtuig met parachute verlaten en is in krijgsgevangenschap geraakt.

 0:47 uur Wellington III X3297 van 150 squadron RAF neergestort in de Waddenzee bij Ameland. Alle 6 bemanningsleden komen om en één ervan is nog vermist. Kenneth Stoddart Preston was bemanningslid van dit toestel. Hij is gevonden aan de kust bij Kollumerpomp en begraven op de Algemene begraafplaats van Kollum.

 Vrijdag 26 juni 1942

 5.00 uur Wellington IC DV 935 van 15 OTU RAF neergestort in de Waddenzee zuidwestelijk van Hallum. David Thomson Stanners was bemanningslid van dit vliegtuig.

 Dinsdag 30 juni 1942

3:08 uur Wellington III X3539 van 75 squadron RAF neergestort op het Wad ten zuiden van Ameland. Douglas Haig Randle, John Gordon Hegan, Ernest Francis Sydney Moncrief en Murdoch Gordon McGregor waren bemanningsleden van dit vliegtuig.

Randle, Hegan, Moncrief en McGregor gevonden en begraven op de begraafplaats van Holwerd.

 Zondag 12 juli 1942

 Robert Arthur Conrad Draper gevonden op de kwelders bij Ferwert.

 David Thomson Stanners gevonden op de kwelders bij Hallum.

 Maandag 13 juli 1942

 17.00 begrafenis van Draper en Stanners op de begraafplaats te Hallum respectievelijk in rij 32 graf 1a en 1b.

 Dinsdag 14 juli 1942

 Onbekende Sergeant van de RAF aangespoeld op de kwelders bij Ferwert.

 Donderdag 16 juli 1942

 16.00 uur begrafenis onbekende Sergeant op de begraafplaats te Blija in rij 23 graf 8.

 Vrijdag 24 juli 1942

Kenneth Stoddart Preston gevonden aan de Soensterdijk bij Kollumerpomp. Hij is op 26 juli begraven op de Algemene begraafplaats van Kollum.

Vrijdag 23 oktober 1942

15:02 Mosquito DZ343 neergestort bij Raard. Simpson en Walter begraven in Raard.

Maandag 9 november 1942

23:00 uur Wellington X3310 neergestort bij Bornwird. De omgekomen bemanning is begraven in Jonkerbos

 Vrijdag 19 februari 1943

 21:14 uur Short Stirling I BF378 van 15 squadron RAF neergestort op het Wad bij Ameland. Alle 7 bemanningsleden zijn omgekomen. Clarence Roy Long en Kenneth Stuart Keeble waren bemanningslid van dit toestel.

 Zaterdag 20 februari 1943

 Clarence Roy Long gevonden op het wad bij Wierum en op de begraafplaats daar begraven.

Maandag 5 april 1943

 0:50 Wellington X HE432 van 428 squadron RCAF neergestort in de Noordzee ter hoogte van Ameland en Schiermonnikoog. Robert George Tighe was bemanningslid van dit toestel.

Vrijdag 9 april 1943

Robert George Tighe aangespoeld bij Wierum en daar begraven.

 Zondag 2 mei 1943

Onbekende Britse militair aangespoeld en op 3 mei begraven in Wierum.

Woensdag 5 mei 1943

1:07 Short Stirling BF505 neergestort bij het Zwart Brugje onder Dokkum. Turner, Robinson, Worth, Sawkings en Hinshelwood zijn begraven in Damwoude.

0:36 uur Halifax HR667 ontploft en neergestort in een weiland bij Westergeest. Van de bemanning zijn Buck en Rose begraven in Westergeest de anderen zijn nooit teruggevonden.

Woensdag 12 mei 1943

2:40 uur Halifax DT627 van het 138 squadron RAF neergestort in de Noordzee bij de Waddeneilanden. Van de 7 man Poolse bemanning zijn drie nog vermist en vier omgekomen. Piotr Bednarski en Karol Germasinski waren bemanningsleden van dit toestel. Bednarski spoelde aan op de kust van de vaste wal en werd begraven in St Jacobiparochie.

 Dinsdag 22 juni 1943

Iemand met de schoenen van Albert Norman Burr aangespoeld bij de zeedijk bij Ternaard. Hij is daar begraven en later overgebracht naar Engeland. Burr was in Egypte omgekomen op 8 juli 1942.

 Zaterdag 26 juni 1943

 2:41 uur Wellington X HE346 van 166 squadron RAF neergestort bij de zeedijk bij Holwerd en in het slik verdwenen. Alle 5 bemanningsleden komen om en worden niet geborgen.

 2:21 uur Stirling BK699 van 15 squadron RAF neergestort in het Dantziggat tussen Ameland en de Friese kust. Alle 7 bemanningsleden komen om. Zes ervan zijn nog steeds vermist.

Vrijdag 2 juli 1943

 Karol Germasinski aangespoeld op de kust en begraven In Anjum. Hij is later overgebracht naar de Poolse oorlogsbegraafplaats bij Breda.

 Vrijdag 16 juli 1943

Duitse Messerschmitt Bf 109 G-6 van 9./ JG 1 neergestort op het Noorderleeg en met de piloot Georg Wilhelm tot op de huidige dag in de grond verdwenen.

Woensdag 28 juli 1943

Fw 190 van Eberhart Burath maakt een geslaagde noodlanding in een aardappelveld bij Augsbuurt.

 Dinsdag 3 augustus 1943

 3:29 uur Lancaster I W4778 van 44 squadron RAF in het Wad 10 kilometer noordwest van Harlingen. Van de 7 bemanningsleden wordt één opgepikt door een reddingsboot. De anderen komen om. Alan Raymond Moffatt en Roy Eppy Finchham zijn bemanningslid van dit toestel. Finchham is begraven in Pietersbierum.

 4:00 uur Wellington X HF464 van 166 squadron RAF neergestort op het Wad bij Ternaard. Alle 5 bemanningsleden komen om. Vier lichamen zijn geborgen. Harold Nash, Gerald William Fritzgerald, Ronald James Perrin en John Cowan waren bemanningsleden van dit toestel.

Donderdag 5 augustus 1943

 Gerald William Fritzgerald, Harold Nash, Ronald James Perrin en John Cowan zijn bergraven op de begraafplaats van Ternaard.

Vrijdag 13 augustus 1943

 Alan Raymond Moffatt spoelde aan bij Holwerd en is daar begraven.

 Woensdag 18 augustus 1943

 Duitse Messerschmitt Bf110 G-4 van 12./ NJG 1 neergestort bij de zeedijk bij Westernijkerk. Beide bemanningsleden zijn omgekomen. De piloot is begraven in Leeuwarden en later herbegraven te IJsselstein. De marconist is op de Deense kust aangespoeld.

Maandag 18 oktober 1943

Duitse Messerschmitt Bf109 G-5 van 6./ JG 3 neergestort op het wad bij Blije waarbij de piloot is omgekomen. De piloot Paul August Stolte is begraven te Amsterdam en later herbegraven te Venray.

Zaterdag 11 december 1943

 12.40 uur Amerikaanse B17 F 42-30218 van de 95e Bomb Group neergestort achter de zeedijk bij Ferwert. Van de 10 bemanningsleden zijn 5 omgekomen en 5 in krijgsgevangenschap geraakt. Van de overlevenden zijn twee van hen met hun parachute bij Hallum geland. Er was één overlevende van de crash. Van de vijf omgekomen bemanningsleden zijn vier bij de crash omgekomen, drie van hen zijn begraven in Ferwert. Eén is later aan zijn verwondingen overleden en begraven in Leeuwarden. Later zijn drie van hen herbegraven in Margraten en één is herbegraven in Amerika.

Woensdag 22 december 1943

 14.15 uur Amerikaanse B24 H 42-52105 van de 448e Bomb Group neergestort in de Waddenzee ten oosten van Texel. Arne O. Bergum was bemanningslid van dit vliegtuig.

 Maandag 17 januari 1944

 Kenneth Stuart Keeble aangespoeld bij Nes (West Dongeradeel) en daar begraven.

 Maandag 8 mei 1944   

 Arne O. Bergum gevonden op het wad bij Ferwert.

 Woensdag 10 mei 1944

 16.00 uur begrafenis Arne O. Bergum op de begraafplaats te Westernijkerk. In oktober 1945 is hij herbegraven te Margraten.

Zondag 13 augustus 1944

23:00 uur Mosquito NT173 van 169 squadron RAF neergestort in het gehucht Jouswier. De bemanning maakt gebruik van hun parachute. Bone wordt snel gevangen genomen. Miller later in zuid Nederland.

Donderdag 24 augustus 1944

 13.45 uur Amerikaanse B17 G 43-37903 van de 379e Bomb Group neergestort in de Mieden bij Marrum. Van de 10 bemanningsleden zijn 9 vermist en is een aangespoeld op de kwelders bij Wierhuizen in Groningen.

Waarnemingspost en oefenveld in het Noorderleeg  

Bunker van stelling Heidelberg bij Nes

Luchtwacht langs de zeedijk.

Engelsmanplaat in WO2

Mijnen, bommen en beschietingen

Twee fietsroutes langs belangrijke punten aan de kust.

Geocaches luchtoorlog Noardeast-Fryslân

Het verhaal van Waadhoeke

Aanvullingen of opmerkingen: mail naar wadenei@live.nl

H. Feenstra Blije