Hoe gaan we Nuenen duurzaam verwarmen?

Onze energievoorziening wordt in de toekomst anders. Bijvoorbeeld: minder of geen gasverbruik. Meer gebruik maken van elektriciteit. Daar kunnen we niet omheen. Dit betekent wat voor ons allemaal. Zou het niet fantastisch zijn als we er met elkaar voor zorgen dat ons Nuenen die fijne plek om te wonen, werken en leven blijft? Laten we samen kleine stappen zetten die zorgen voor een soepele transitie. Nuenen, Gerwen, Nederwetten, Eeneind. Stuk voor stuk fijne plekken om te wonen, te werken en te zijn. Nu en later. Samen in stroomversnelling. Dat geeft energie!

In 2021 hebben wij, de gemeente, samen met vele anderen een Transitievisie Warmte opgesteld met daarin plannen om Nuenen duurzaam te verwarmen. Wat is een Transitievisie Warmte? Om dit goed uit te leggen moeten we het eerst even hebben over wat de warmtetransitie is.

De warmtetransitie houdt in dat wij in Nederland voor 2050 alle gebouwen op een duurzame manier moeten gaan verwarmen. Dit betekent dat we overal in Nederland stoppen met het gebruik van aardgas voor de verwarming. Daar komen andere technieken zoals warmtenetten en warmtepompen voor in de plaats. Ook koken op aardgas zal verdwijnen. De warmtetransitie geldt voor alle gebouwen. Met alle gebouwen bedoelen we alle woningen, maar dus ook alle bedrijfsgebouwen en alle gebouwen van andere organisaties (kerken, scholen etc.). Daarom zijn wij als gemeente met de verschillende mensen en partijen in gesprek gegaan en hebben we voor deze veranderingen een plan opgesteld. Dit plan is de Transitievisie Warmte. Deze Transitievisie Warmte is bedoeld voor alle inwoners, bedrijven en instellingen in onze gemeente.

Wil je meer weten over de Transitievisie Warmte en antwoorden op vragen zoals "Waarom is een warmtetransitie nodig?" Klik dan hier:

Wil je meer weten over wat het duurzaam verwarmen van jouw woning op kan leveren? Of duurzame verwarming net zo goed en comfortabel is als het verwarmen met aardgas? Of het een kostenbesparing op kan leveren? Klik dan hier:

Door nu naar beneden te scrollen, kun je meer informatie vinden over maatregelen die je altijd kunt nemen, informatie over jouw buurt en de warmtetransitie, in welke buurt wij gaan starten, met wie we samen hebben gewerkt en welke data er zijn gebruikt. 

Het is vrijwel altijd verstandig om nu al jouw woning of bedrijfsgebouw te isoleren. Het resultaat van isoleren is een lagere energierekening, meer wooncomfort en een gezonder gebouw. Zelfs monumentale panden zijn te isoleren, al is dit minder eenvoudig. Let er bij het isoleren wel op dat ook het ventileren goed geregeld is. Het binnenlaten van verse lucht zorgt voor een gezond binnenklimaat en voorkomt schimmel en vochtplekken. Het isoleren kun je het beste uitvoeren als onderdeel van een pakket van drie maatregelen:

• Isoleren
• Naden en kieren dichten
• Ventileren

Ben je benieuwd of je ook nog kan isoleren? Klik hieronder en bekijk welke isolatie bij jouw woning past.

Naast het isoleren zijn er nog twee maatregelen die je altijd kunt treffen om jouw woning of bedrijfsgebouw te verduurzamen:

• Het plaatsen van zonnepanelen
• Overgaan naar elektrisch koken

"Sinds kort ben ik me aan het verdiepen in de mogelijkheden om nog meer gas te besparen. En ik wil graag mijn eigen energie opwekken met zonnepanelen. Ik heb er al over gesproken met een paar specialisten van Energiehuis Slim Wonen. Heel interessant. Ik wil graag een plan maken voor mijn woning voor de komende jaren. Daar heb ik echt wel wat hulp bij nodig."

Advies over isoleren en andere maatregelen kun je vinden via de website van  Milieucentraal  of via ons energieloket:  energiehuisslimwonen.nl .

Het uitgangspunt is een generieke aanpak voor het isoleren en aardgasvrij maken van alle woningen en bedrijven. Uit deze aanpak worden ambassadeurs gegenereerd om vervolgens in de directe omgeving van deze ambassadeurs een wijkgerichte aanpak op te zetten.

Deze wijkgerichte aanpak gaat voornamelijk tot een collectieve aanpak leiden en (nog) niet naar een collectieve warmtevoorziening zoals een warmtenet. We zoeken naar wijken met eenduidige bebouwing waarin een collectieve informatievoorziening en ontzorging van de bewoners opgezet kan worden. Denk aan het realiseren van een voorbeeldwoning (van één of meerdere ambassadeurs), collectieve inkoopacties en gerichte informatie hoe de bewoners en bedrijven kunnen isoleren en de laatste stap naar aardgasvrij kunnen zetten.

In de onderstaande kaarten beschrijven we de kansen voor het ontwikkelen van een collectieve aanpak naast een algemene en generieke aanpak voor de hele gemeente. Een collectieve aanpak kan opgedeeld worden in 3 categorieën:

• Wijken met eenduidige bebouwing waar de laatste stap naar aardgasvrij gezet kan worden,
• Wijken met eenduidige bebouwing waar nog geïsoleerd kan worden,
• Wijken met een isolatieopgave én lage inkomens.

Op onderstaande kaarten zie je waar de verschillende wijken (zoals die hierboven beschreven worden) liggen.

Om toch een focus aan te brengen is er gekeken waar de kansen voor het aardgasvrij maken van woningen en bedrijfsgebouwen het hoogst zijn. Hoe geschikt een buurt is om van het aardgas af te gaan hebben we bepaald aan de hand van verschillende criteria, waaronder: de bouwjaren, het draagvlak en de aanwezigheid van een duurzame warmtebron. Op de onderstaande kaart zie je de planning van buurten die hieruit volgt. Als je op het pijltje rechts klikt zie je de criteria die zijn gebruikt om deze planning op te stellen.

De planning is onderverdeeld in drie groepen: 1) buurten waar we voor 2030 onderzoeken hoe ze aardgasvrij kunnen worden, 2) buurten waar we dit onderzoek pas na 2030 gaan doen, en 3) buurten die op eigen tempo aardgasvrij worden. In de laatste groep kan iedereen in zijn of haar eigen tempo de isolatiemaatregelen treffen en de stap naar aardgasvrij zetten. In deze buurten is geen gezamenlijke oplossing mogelijk. Kijk onder 'Mijn buurt' voor de waarschijnlijke warmtetechniek in jouw buurt.

"De warmtetransitie, het anders verwarmen van mijn huis, betekent veel voor mijn woning. Ik wil wel stappen zetten, maar hoe? Ik heb een ketel die binnen nu en een paar jaar aan vervanging toe is. Ik sta nu voor de keuze, een nieuwe zuinige ketel, of overstappen naar een hybride vorm van verwarmen. En – hoort een warmtepomp ook tot de mogelijkheden? Ik hoor ook verhalen over een warmtenet, maar is dat ook beschikbaar in onze gemeente? Als ik echt over anders verwarmen wil meepraten moet ik ook precies weten welke factoren allemaal van invloed zijn."

Voor 2050 moeten alle gebouwen in onze gemeente op een duurzame manier worden verwarmd. Met alle gebouwen bedoelen we alle woningen, maar dus ook alle bedrijfsgebouwen en alle gebouwen van andere organisaties (kerken, scholen etc.). We gaan niet in één keer onze hele gemeente aardgasvrij maken. Dit doen we per buurt. Vóór 2030 willen we starten we met een aantal buurten (de meest kansrijke buurten), waar we stap voor stap aan de slag gaan.

Je kunt zelf echter ook al veel doen, zelfs als je niet in één van de kansrijke buurten woont of een bedrijf hebt. Ben je benieuwd wat de meest waarschijnlijke toekomstige warmtetechniek in jouw buurt is en welke stappen je zelf al kan zetten? Kijk dan op de onderstaande kaart en klik op jouw buurt.

Indien jouw buurt niet genoemd wordt, dan krijg je een individuele warmtevoorziening ( meer informatie ). Wil je weten of je nog kan isoleren? Doe dan  hier  de isolatiecheck.

De potentie voor energiebesparing is over het algemeen groot in Nuenen. Er zijn een aantal buurten die al redelijk tot goed geïsoleerd zijn. Maar er zijn ook buurten waar nog een flinke isolatieopgave ligt.

"Ik weet ook dat de warmtetransitie geen makkelijke opgave is. Het was altijd zo vanzelfsprekend dat er gas door onze leidingen stroomde. Dat dat anders wordt, ja dat is niet gemakkelijk. Ik hoor ook dat we binnen de gemeentegrenzen geen grootschalige warmtebronnen tot onze beschikking hebben. We zullen moeten uitwijken naar individuele aanpakken, met warmtepompen of met kleinere warmtenetten. Of met innovaties, aquathermie bijvoorbeeld. Wat kan, en wat niet? Daarover moeten we echt alles weten om de juiste keuze te kunnen maken voor mijn situatie."

We hebben onderzocht welke duurzame warmtebronnen er in de gemeente beschikbaar zijn als alternatief voor aardgas. In het zuiden van de kern Nuenen zijn er mogelijk kansen voor energie uit oppervlaktewater vanuit de Kleine Dommel (aquathermie). De potentie van deze warmtebron moet nader onderzocht worden. Verder zijn er mogelijk kansen voor geothermie (aardwarmte), maar het is twijfelachtig of er in Nuenen voldoende woningen en gebouwen zijn om deze techniek financieel haalbaar te maken. Verder zijn er op dit moment geen grootschalige warmtebronnen bekend. Voor de meeste gebieden is de oplossing daarom een individuele volledig elektrische warmtepomp. Verder zijn er verspreid over de gemeente gebieden waar een hybride warmtepomp en/of groen gas/waterstof nodig is. In deze gebieden staat namelijk relatief oude bebouwing die mogelijk niet voldoende geïsoleerd kan worden om een elektrische warmtepomp mogelijk te maken.

Gemeenten hebben een regierol als het gaat om de warmtetransitie. Maar zij kunnen deze grote verandering niet zonder andere partijen bereiken. Samenwerking is dan ook heel belangrijk. Daarom hebben wij samen met woningcorporaties, bewoners, bedrijven, verenigingen en dorpsraden, de netbeheerder en het waterschap de Transitievisie Warmte gemaakt. We gaan haar ook samen uitvoeren. Op de afbeelding links zie je een overzicht van alle samenwerkingspartners.

"Samen met de bewoners van mijn straat, mijn wijk in stroomversnelling komen, daar heb ik wel oren naar!"

Wil je in de toekomst ook betrokken zijn bij de warmtetransitie in jouw gemeente? Meld je dan aan door een e-mail te sturen naar  stroomversnelling@nuenen.nl .

Wil je verdere uitleg over de partijen met wie we samen de Transitievisie Warmte hebben gemaakt? Klik dan hier:

Wil je meer uitleg over hoe wij de verschillende partijen hebben betrokken in het maken van de warmtetransitie? Klik dan hier:

Om te komen tot een planning van de buurten en de beschrijving van een alternatieve warmtevoorziening per buurt, is er een data-analyse uitgevoerd. Hierbij zijn technische data (bijvoorbeeld bouwjaren) gecombineerd met ruimtelijke data (bijvoorbeeld beschikbaarheid van duurzame warmtebronnen) en sociale data (bijvoorbeeld het verwachte draagvlak). De gemeente is op drie verschillende niveaus bekeken: buurtniveau, postcode6-niveau (volledige postcode) en clusterniveau (een groepje woningen). De Transitievisie Warmte moet in principe op buurtniveau worden opgesteld, maar het is niet waarschijnlijk dat onze gemeente buurt voor buurt aardgasvrij wordt gemaakt. Een kleinschalige aanpak per straat, per cluster of per wijk is geschikter. Zo sluiten we beter aan bij de lokale situatie, zoals het soort woningen en de behoeften van inwoners en bedrijven.

Wat vind jij van deze website? Help ons mee door jouw mening te geven! Achter de link hieronder vind je een vragenlijst.